Katolik dünyasının ruhani lideri Papa Françesko’nun Ukrayna’yı “beyaz bayrak” çekmeye ve Moskova ile müzakerelere oturmaya çağırmasına Ukrayna yönetimi ve Batı’dan sert tepkiler geldi.
Papa Françesko İsviçre kamu radyo ve televizyon kuruluşu RSI’ye verdiği mülakatta Ukrayna ile ilgili bir soru karşısında, “Yenildiğinizi, durumun iyi gitmediğini görüyorsanız müzakereye oturma cesaretini göstermeniz gerekir” demişti.
Özel olarak Rusya ya da Ukrayna’nın adını telaffuz etmeyen Papa, “en güçlü aktörün halkını düşünen, beyaz bayrak için cesareti bulunan ve müzakere eden aktör olduğunu” belirtmiş, müzakerelerin uluslararası güçlerin yardımıyla gerçekleşmesi gerektiğini kaydetmişti. Papa, “Durum daha da kötüye gitmeden müzakerelere oturun, müzakerelerden utanmayın” diyerek Türkiye gibi pek çok ülkenin arabuluculuğa hazır olduğuna işaret etmişti.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensky, dün yaptığı açıklamada Papa’ya sert tepki göstererek “kilisenin iki bin beş yüz kilometre uzaklıkta bir yerlerde değil, halkın arasında olması” ve “yaşamak isteyenle tahrip etmek isteyen arasında arabuluculuk yapması” gerektiğini söylemişti. Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba da ülkesinin asla teslim olmayacağını belirterek “Bizim bayrağımızın rengi sarı-mavidir” dedi.
Alman Dışişleri Bakanı: Papa’nın dediklerini anlamadım
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da Pazar günü yaptığı açıklamada Papa’nın açıklamalarını “anlamadığını” belirtti. Bir çocuk yuvasına yönelik saldırı ve Ukraynalı öğrencilerin Rusya’ya kaçırılması dahil, Rus işgalinin yol açtığı yıkımı Ukrayna’da yerinde gördüğünü söyleyen Baerbock, “Kendime soruyorum: Papa nerede? Tüm bunları biliyor olması gerek” diye konuştu.
Baerbock, Ukrayna ve müttefiklerinin şu an güçlülük sergilememesi durumunda hiçbir zaman barış olmayacağını belirterek “Ukrayna’nın yanında durmalıyız ve kendini savunabilmesini sağlamak için elimizdeki tüm imkanları kullanmalıyız” dedi. Almanya, ABD’den sonra Ukrayna’ya en fazla silah yardımı yapan ikinci ülke konumunda.
Polonya ve Letonya’dan da Papa’ya sert tepki geldi. Polonya Dışişleri Bakanı Radoslav Sikorski, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e atıfla “Putin’i, telafi olarak ordusunu Ukrayna’dan çekmeye teşvik etmek nasıl olur acaba? O zaman müzakerelere gerek kalmadan barış hemen geri dönecektir” ifadelerini kullandı. Letonya Cumhurbaşkanı Edgars Rinkevics de, “kötülük karşısında teslim olunamayacağını, kötülüğün beyaz bayrak çekip teslim olması için mücadele edilmesi gerektiğini söyledi.
Vatikan’dan açıklama
Papa’nın Ukrayna’ya “teslim olma” çağrısı olarak algılanan açıklamaları sonrasında gelen tepkiler üzerine Vatikan’dan açıklama yapıldı. Vatikan Basın Dairesi Direktörü Matteo Bruni, Papa Françesko’nun “her şeyden önce adil ve sürekli barış için diplomatik bir çözümden yana olduğunu” belirterek Papa’nın röportajın başka bir bölümünde “müzakerelerin asla teslim olmak anlamına gelmediğini” açıkça ifade ettiğini söyledi.
Papalık’a bağlı Vatikan News da, Françesko’nun röportajının Şubat ayı başında kaydedildiğini, röportajdan bir bölümün Cumartesi günü yayınlandığını bildirdi. Röportajın tamamının 20 Mart’ta yayınlanması planlanıyor.
Rusya: Papa’nın mesajı Batı’ya
Papa’nın açıklamaları Rusya’da ise memnuniyetle karşılandı. Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Maria Zakharova, “Benim düşünceme göre, Papa Batı’dan emellerinden vazgeçmesini ve hata yaptığını kabul etmesini istemektedir” dedi.
Batı’nın Ukrayna’yı, “Rusya’yı zayıflatma emelleri doğrultusunda kullandığını” savunan Zakharova, Ukrayna’daki durumun çıkmazda olduğunu belirterek “Biz müzakereleri hiçbir zaman bloke etmedik” dedi.
Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasıyla 24 Şubat 2022’de başlayan savaşın hemen ardından Türkiye öncülüğünde ateşkes için görüşmeler başlamış, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile Ukraynalı mevkidaşı Dmitro Kuleba Antalya’da dönemin Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Türkiye-Rusya-Ukrayna Üçlü Dışişleri Bakanları Toplantısı çerçevesinde 10 Mart’ta bir araya gelmişti. 29 Mart’ta da Rusya ve Ukrayna’dan heyetler İstanbul’da görüşmeler gerçekleştirmişti. Rusya lideri Putin, İstanbul’da ateşkes yönünde Ukrayna tarafıyla anlaşmaya vardıklarını, ama ateşkesin Batılı güçlerce engellendiğini savunmuştu.
Reuters haber ajansı da geçen ay, Rusya’nın Ukrayna’da savaşı dondurmak için ateşkes ilan edilmesine yönelik teklifinin aracılar arasında yapılan görüşmelerden sonra ABD tarafından reddedildiğini bildirmişti.